Խոտակերաց վանք
Վայոց Ձորի մարզում գտնվում է մի վանք, որը ըստ պատմաբան Ստեփանոս Օրբելյանի կառուցել է հայոց Աշոտ իշխանը և հավաքել է այդտեղ խոտաճարակ (միայն բույսերով սնվող) ճգնավորներին:Այդ իսկ պատճառով վանքը ստացել է իր անվանումը` Խոտակերաց… Կառուցվել է 10-14-րդ դարերի ընթացքում։ Իզոլացված վանքը տեղակայված է Խաչիկ գյուղի հյուսիս-արևմտյան մասում, սարահարթի վրա:
Այս վանքում է դարեր շարունակ պահվել Քրիստոսի Խաչափայտի մի մասունքը, որը հիմա գտնվում է Էջմիածնի Մայր տաճարի գանձարանում։ Ըստ Ստափանոս Օրբելյանի այն “ահարկու և աստվածահրաշ սուրբ նշան է, որ խոտակերաց խաչ է կոչվում”։
Պատկանում է խաչաձև գմբեթային կառույցների տիպին: Ցավոք, ներկայիս դրությամբ այն գտնվում է կիսաքանդված վիճակում, պահպանվել են միայն Սուրբ Աստվածածին գլխավոր եկեղեցու պատերը, իսկ գմբեթը և մյուս օժանդակ մասերը փլված են:
Վանքի երկրորդ անունն է Քարակոփ, քանզի այն պատրաստված է կոփածո քարերից։
