ԼԵՌՆԱՅԻՆ ԷՔՍՊԵԴԻՑԻԱՆԵՐ․ ՊԼԱՆԱՎՈՐՈՒՄԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ

February 12, 2025

Ինչպե՞ս պլանավորել էքսպեդիցիաները

Անվերջ բացահայտելու երկիր Հայաստանում միշտ կարելի է գտնել նորն ու հետաքրքիրը: Նորը բացահայտելու ձգտումով շատերը ուղևորվում են էքսպեդիցինարի: Էքսպեդիցիաներ պլանավորելիս պետք է հաշվի առնել յուրաքանչյուր մանրուք: Պետք է մանրակրկիտ ուսումնասիրել տեղանքը, պլանավորել նախնական երթուղին, որով պատրաստվում եք անցնել, գնահատել բոլոր հնարավոր ռիսկերը: Այդ հարցում իհարկե կօգնեն ժամանակակից սարքավորումները, ծրագրերն ու հեռախոսային հավելվածները:

 

Հայաստանում էքսպեդիցիաներ կազմակերպելուց առաջ խորհուրդ է տրվում՝

  • Ուսումնասիրել տեղանքը տոպոգրաֆիկ քարտեզների օգնությամբ:
  • Google Earth ծրագրի 3D ձևաչափի օգնությամբ վիզուալ պատկերացնել տեղանքի ռելիեֆը՝ թեք լանջեր, ձորակներ, ժայռոտ հատվածներ և այլն:
  • Հավելվածների օգնությամբ գծել անցնելիք նախնական երթուղին:
  • Պատրաստել անձնական և խմբային գույքն ու հանդերձանքը, որոնք անհրաժեշտ են նախատեսված երթուղին անցնելու համար:
  • Վերլուծել նախնական երթուղուց բոլոր հնարավոր շեղումները, եթե ճանապարհին հանդիպեն անանցանելի հատվածներ:
  • Կրկին ուսումնասիրել երթուղին քարտեզների, նավիգացիայի և տեղանքի մասին ունեցած ինֆորմացիայի հիման վրա:
  • Կազմել վերջնական երթուղին:

 

Էքսպեդիցիաների կարևոր բաղկացուցիչը

Անվտանգություն

Լեռնային էքսպեդիցիաներ պլանավորելիս առաջնահերթությունը միշտ պետք է տալ անվտանգությանը: Երբեմն մարդիկ հիացած բնության գեղեցկությամբ, հայտնվում են էյֆորիայի մեջ, մոռանալով հնարավոր վտանգների մասին: Քաղաքի անվերջանալի թվացող աղմուկին փոխարինելու են գալիս քամու ձայնը, գետերի քչքչոցը, թռչունների դայլայն ու սեփական ոտնաձայների աղմուկը: Լեռներն օգնում են մոռանալ առօրյա հոգսերն ու գտնել ներդաշնակություն: Այդ հարաբերական անդորրի և ներդաշնակության մեջ, սակայն չպետք է մոռնալ, որ գտնվում ենք վայրի բնության մեջ, որտեղ կան ամեն հնարավոր վտանգներ: Բայրի բնության մեջ և լեռներում  կան որոշակի կանոններ, որոնց պետք է խստորեն հետևել:

 

Ֆիզիկական պատրաստվածություն

Լեռներ գնալիս շատ կարևոր է ունենալ լավ ֆիզիկական պատրաստվածություն: Երբեք պետք չէ գերագնահատել ձեր ուժերը: Մինչև էքսպեդիցիաների գնալը, ինքներդ Ձեզ հարցրեք արդյո՞ք պատրաստ եք հաղթահարել նախատեսված տարածությունը, արդյո՞ք ունեք բավարար փորձ, գիտելիք և  դիմադրողականություն:

Լեռնային վերելքների նախապատրաստական աշխատանքները սկսվում են դեռևս վերելքից շատ առաջ: Ճիշտ ֆիզիկական պատրաստվածության մասին կարող եք կարդալ այստեղ։

Էքսպեդիցիաների և ընդհանրապես լեռնային վերելքների ժամանակ պետք է հիշել մեկ ոսկե կանոն՝ եթե զգում եք, որ պատրաստ չեք տվյալ երթուղին անցնել, միշտ կարևոր է ճիշտ պահին կանգ առնելն ու ետ գնալը:

 

Հստակ պլանավորում

Պլանավորումը նույնքան կարևոր է որքան սեփական հնարավորությունների գնահատումը: Էքսպեդիցիա կազմակերպելիս անչափ կարևոր է հստակ պլանավորել և գծել անցնելիք երթուղին, գանահատելով նաև հնարավոր ռիսկերը: Պլանավորելիս, բացի քարտեզներից կարելի է օգտագործել նաև տեղի բնակիչների ունեցած ինֆորմացիան տվյալ տեղանքի մասին:

Անչափ կարևոր է նաև նախօրոք և պարբերաբար ստուգել եղանակային պայմանները:

Երթուղին պլանավորելիս Ձեզ մեծապես կօգնեն ժամանակակից հեռախոսային հավելվածները: Արշավական ամենաօգտակար հեռախոսային հավելվածների հետ կարող եք ծանոթանալ այս հղումով։

 

Գույք և հանդերձանք

Միշտ ուշադրություն դարձրեք համապատասխան գույք և հանդերձանքի ճիշտ ընտրությանը: Հատկապես արշավական կոշիները արշավի հաջող ընթացքը պայմանավորող գլխավոր տարրերից են: Հանդերձանք ընտրելիս հաշվի  առեք եղանակային պայմանների բոլոր հնարավոր փոփոխությունները:

Գույքի կարևոր տարրերից են խմբի անդամների միջև կապի ապահովումը: Նույնիսկ եթե խումբը փոքրաքանակ է, ցանկալի է, որ խմբի անդամներից մի քանիսն ունենան ռացիաներ, հարկ եղած դեպքում կապ հաստատելու համար:

Չպետք է մոռանալ դեղատուփի մասին, որը պարտադիր է յուրաքանչյուր բարդության և երկարության արշավների ժամանակ: Արշավական դեղատուփի մասին կարող եք կարդալ այստեղ։

 

Ջուր և սնունդ

Կախված էքսպեդիացիայի երկարությունից և օրերի քանակից Ձեր հետ միշտ ունեցեք անհրաժեշտ քանակությամբ սնունդ և ջուր: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ուղևորվում եք Ձեր համար մինչ այդ անծանոթ տեղանք, որտեղ կարող է պատահել յուրաքանչյուր շրջադարձ, միշտ ունեցեք ջրի և սննդի պահուստային պաշար:

 

Քայլելու արագությունը

Եթե էքսպեդիցիաների ուղևորվում  եք խմբով, ապա պետք է քայլել խմբի միջին արագությամբ, հաշվի առնելով խմբի ամենաթույլ անդամի արագությունը: Ավելի նպատակահարմար է քայլել միջին արագությամբ և անել կարճ դադարներ, քան քայլել արագ և  ունենալ երկարատև դադարներ:

 

Ձեր անցնելիք երթուղու մասին ուրիշներին հայտնելը

Անկախ այն բանից Ձեր անցնելիք երթուղին հեշտ է, թե դժվար, միշտ պետք է լինի մեկը, ով հստակ կիմանա Ձեր գտնվելու վայրը և արտակարգ իրավիճակների դեպքում կշտապի օգնության: Ցանկալի է, որ Ձեր անցնելիք երթուղու մասին իմանան մի քանի հոգի:

 

Հոդվածը կազմվել է ArmLand ակումբի դիտարկումների և հավաքագրած նյութերի հիման վրա։

Լուսանկարները՝ Արտյոմ Մարտիրոսյանի, Տատյանա Ռոստոմյանի

Related Posts

КРЕПОСТЬ АМБЕРД

По направлению горы Арарат ,на южном склоне горы Арагац, на стыке рек Амберд и Аркашен находится крепость Амберд принадлежащая в 10 – 13 веках династии

Read More

МОНАСТЫРЬ НОРАВАНК

Нораванк, в переводе с армянского означает «новый монастырь», был построен в XIII—XIV веках. Располажен  в 122 км от Еревана, на уступе ущелья притока реки Арпа,

Read More

КРЕПОСТЬ ЭРЕБУНИ

В 1968 году, по случаю 2750-летия Эребуни, на горе Арин-Берд состоялось открытие музея Эребуни, где были представлены драгоценные образцы урартского наследия. Рядом с музеем находится

Read More

Join our newsletter to stay updated