Պահակասար լեռը գտնվում է Վայոց Ձորի մարզում՝ Թեքսարի լեռնաշղթայում։ Լեռնագագաթը Վարդենիսի լեռնաշղթայի հարավային ճյուղավորությունից է, Հերհեր գյուղից 2 կմ հարավ-արևելք։ Լեռան բարձրությունը ծովի մակարդակից 2004 մ է։ Լեռն աչքի է ընկնում Վայոց Ձորին հատուկ ռելիեֆով․ ստորոտն ու լանջերը համեմատաբար հարթ են և հեշտ հաղաթահարելի, իսկ գագաթն ուշագրավ է իր կարմրավուն ժայռե գլխարկով։
Պահակասարն անտառապատ չէ, սակայն այստեղ աճում են բազմատեսակ ուտելի ու առողջարար բույսեր և դեղաբույսեր, ինչպիսիք են, օրինակ, բոխին, ուրցը, սիբեխը, սինդրիկը և այլն։ Ավելի քարքարոտ հատվածներում աճում է նաև մասրենի։
Լեռան անվան առաջացման հետ կապված կա ավանդություն, ըստ որի, լեզգիների ներխուժման ժամանակ այս լեռան մոտ հերթափոխով մարդիկ են պահակ կանգնել։ Թշնամու կողմից շարժ տեսնելու դեպքում շտապ իմաց են տվել գյուղացիներին, և վերջիններս՝ զինված բարձրացել են սարը։ Մի գիշեր էլ պահակներից մեկը թաքուն սպանվում է լեզգիների ձեռքով։ Այդ դեպքից հետո լեռը կոչել են Պահակասար։
Պահակասար լեռան գագաթից բացվում է սքանչելի տեսարան դեպի ողջ Վայոց Ձորի համայնապատկերը՝ Թեքսարի լեռները, Ամուլսարը, Հերհերի ջրամբարը։
Պահակասար լեռան երթուղին
Հոդվածը կազմվել է ArmLand ակումբի դիտարկումների և հավաքագրած նյութերի հիման վրա։
Լուսանկարները՝ Արտյոմ Մարտիրոսյանի
